THEORETISCH KADER
Mantelzorg is de de extra zorg of ondersteuning die meer dan occasioneel, tijdelijk of langdurig, aan een persoon met fysieke, psychische of sociale noden verleend wordt door één of meerdere personen uit de directe omgeving. De zorgverlening vloeit voort uit een sociale relatie en gebeurt buiten het kader van een beroepsactiviteit of van georganiseerd vrijwilligerswerk (Bron: Kennispunt Mantelzorg, 2014). [Lees meer - Wat is mantelzorg]
De stijgende levensverwachting en de daarmee gepaard gaande (dubbele) vergrijzing van onze samenleving dwingen ons om meer en meer stil te staan bij de organisatie van de zorg. Door de beperkte capaciteit van de zorginstellingen, zal de focus in de toekomst noodgedwongen vaker op thuiszorg en mantelzorg komen te liggen. Zowel de verhoogde pensioenleeftijd als de toenemende participatie van vrouwen op de arbeidsmarkt – vaak de primaire mantelzorgers – bemoeilijken de combinatie zorg en arbeid. Eén op vijf werkende mantelzorgers blijkt een (zeer) hoge belasting te ervaren (De Boer, van Groenou & Keuzenkamp, 2010). Toch kiezen veel mantelzorgers omwille van financiële en sociale redenen voor voltijdse of deeltijdse arbeid. Mits de nodige ondersteuning van de werkgever en ‘op maat gemaakte’ dienstverlening kunnen mantelzorgers gestimuleerd worden om actief te blijven op de arbeidsmarkt tijdens het verlenen van de zorg.
We spreken van een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid wanneer:
- men in de organisatie bekend is met de term mantelzorg;
- mantelzorg deel uitmaakt van de visie en het HR-beleid;
- mantelzorgtaken bespreekbaar zijn (met leidinggevenden, personeelsdienst, collega’s…).
- de werkgever formele regelingen en/of individueel maatwerk voorziet die de combinatie van werk en mantelzorg voor de medewerkers meer haalbaar maken
‘Het’ mantelzorgvriendelijk beleid bestaat niet. In de praktijk komt mantelzorgvriendelijk ondernemen, naast het creëren van een open klimaat van vertrouwen en bewustzijn omtrent het thema, quasi altijd neer op het leveren van maatwerk. Dit houdt in dat werknemer en werkgever wederzijdse afspraken maken. Startpunt en essentie is steeds de bespreekbaarheid van de situatie tussen leidinggevende en werknemer. Het thema kan bijvoorbeeld standaard in functioneringsgesprekken opgenomen worden. Het gehoord worden in de eigen noden en het weten dat men te rade kan gaan bij de werkgever voor concrete oplossingen, zorgt voor vertrouwen, loyaliteit en rust.
Mantelzorgvriendelijk ondernemen komt tegemoet aan verschillende noden en dit zowel op maatschappelijk niveau als op niveau van de werkgever en de werknemer. [Lees meer - Relevantie mantelzorgvriendelijk ondernemen] - [Lees meer - Meerwaarde]
Wanneer je ervoor kiest om te investeren in mantelzorgvriendelijk ondernemen, is het belangrijk dat je aandacht schenkt aan drie pijlers. De drie pijlers die centraal staan zijn:
2. Cultuur van bespreekbaarheid en vertrouwen
Voor wie als organisatie wil investeren in het ondersteunen van werkende mantelzorgers, kan het theoretisch kader (opent in .pdf) als vertrekpunt gebruiken.
Wil je effectief aan de slag, dan kan je een kijkje nemen bij het stappenplan en de tools. We wensen jou en je medewerkers een boeiend traject naar een ‘mantelzorgvriendelijke’ bedrijfscultuur!