Doe-het-zelfpakket voor mantelzorgers

Het doe-het-zelfpakket is ontwikkeld voor werknemers met mantelzorgtaken die zelfstandig willen reflecteren over hoe ze hun werk- en zorgtaken zo goed mogelijk op elkaar af kunnen stemmen, rekening houdend met de mogelijkheden en beperkingen van de organisatie en van de mantelzorgsituatie. Soms kiezen mantelzorgers er immers voor om mantelzorg binnen de privésfeer te houden en dit niet ter sprake te brengen op het werk. Het is echter ook een handig instrument voor mantelzorgers die werken in een organisatie die er niet voor kiest om tegemoet te komen aan de wensen en noden van mantelzorgers, of waar mantelzorg niet bespreekbaar is. Leidinggevenden of mantelzorgcoaches kunnen het reflectie-instrument dan weer aan een werknemer bezorgen om hem/haar aan te zetten tot zelfreflectie omtrent de combinatie van werk en zorg. Het traject van zelfreflectie kan bijvoorbeeld ook aan een dialoog met de werkgever voorafgaan. Het doe het zelf-pakket kan tenslotte ook gebruikt worden door managers of leidinggevenden die in een mantelzorgsituatie terecht komen, dit niet met een mantelzorgcoach willen bespreken en/of geen advies willen vragen aan de personeelsdienst, of simpelweg geen verantwoordelijke boven zich hebben (en dus zelfstandig afwegingen en keuzes moeten maken op vlak van werk en zorg).

Het doe-het-zelfpakket biedt werkende mantelzorgers handvaten om te reflecteren over de eigen keuzes en mogelijkheden binnen een combinatiescenario van werk en mantelzorg. Dit kan volledig zelfstandig en los van de organisatie gebeuren, maar ook vóór het ter sprake brengen in de organisatie, als voorbereiding op een mantelzorggesprek met de leidinggevende en/of mantelzorgcoach, of tijdens (en parallel aan) het traject binnen de organisatie om tot tegemoetkomingen te komen. Het doe-het-zelfpakket kan preventief bekend gemaakt worden door de werkgever aan alle werknemers, enkel aan medewerkers met mantelzorgtaken, of aan werknemers bij wie de combinatie van werk en zorg te zwaar lijkt te zijn. Ook mantelzorgcoaches, mantelzorgverenigingen, loopbaancoaches, collega’s, familieleden, vrienden en andere (niet-)bedrijfsgebonden actoren kunnen dit pakket zowel preventief als in acute situaties aan werkende mantelzorgers aanraden.

Het doe-het-zelfpakket beoogt een reflectieproces bij de werkende mantelzorger te faciliteren en te begeleiden aan de hand van een aantal thema’s die de keuzes, mogelijkheden en beperkingen op vlak van werk en mantelzorg bevragen en weerspiegelen. Voor elk thema is er een basisvraag, waaraan dan een aantal verdiepende vragen gekoppeld zijn. De mantelzorger kan zelf kiezen hoe diep hij/zij op elke vraag ingaat. Hij/zij kan de reflecties noteren indien gewenst. Het doe het zelf-pakket kan ook in dialoog met bijvoorbeeld een collega, partner, vriend(in), mantelzorgcoach of loopbaancoach gebruikt worden.

Het doe-het-zelfpakket is geen statisch pakket van vragen die in letterlijke bewoording van A tot Z afgewerkt dienen te worden. Het zijn richtvragen om zich bewust te worden van de eigen noden, wensen, mogelijkheden, beperkingen en keuzes op vlak van werk én mantelzorg, en kunnen volgens de eigen wensen en noden uitgebreid of geselecteerd worden. Ook de manier waarop dit instrument gebruikt wordt (nadenkend, in dialoog, noterend) kan geheel volgens de eigen stijl en voorkeur.

Het doe-het-zelfpakket kan ook als instrument of inspiratiebron gebruikt worden door loopbaancoaches bij cliënten met mantelzorgtaken. Ook niet-werkende mantelzorgers die graag terug een betalende job willen opnemen, of na een periode van mantelzorg terug in een job willen stappen, kunnen baat hebben bij bepaalde vragen uit dit reflectie-instrument.