GETUIGENISSEN VAN MANTELZORGERS OVER DE COMBINATIE VAN WERK EN MANTELZORG
In het boek "werken, zorgen, leven" komen, naast een heleboel getuigenissen van organisaties en bedrijven, ook de getuigenissen van een aantal werkende mantelzorgers aan bod. Hieronder kunt u nog bijkomende getuigenissen aantreffen.
Chef veiligheid in technologiesector
"Mijn werkgever wist dat ik mantelzorger was voor mijn vrouw met MS. Op een gegeven moment kon ze moeilijk alleen blijven en besloot ik mijn personeelschef te vragen of ik deeltijds kon werken. Ik kreeg de volgende vraag: "Wat is de reden dat je deeltijds wil werken? Moet je thuis zijn om constant zorg te verlenen of wil je gewoon aanwezig zijn voor mocht ze je nodig hebben? In dat geval, is het misschien geen oplossing dat we je af en toe van thuis uit laten werken?" Ik kon als eerste en enige van het bedrijf thuiswerken. Mijn collega’s konden me via de telefoon bereiken. Als mijn vrouw me tussendoor tien minuten nodig had, dan werkte ik ‘s avonds tien minuten langer door. Op die manier kon ik voltijds blijven werken, tot ik enkele jaren later omwille van mijn mantelzorgtaken op brugpensioen ben gegaan."
Personeelsverantwoordelijke
"Enkele jaren geleden schakelde ik over van een job in de privésector naar een job in de zorgsector. Ik wilde graag deeltijds werken om enerzijds meer tijd vrij te kunnen maken voor mijn kinderen en anderzijds wat meer ruimte te hebben voor mijn moeder die sinds enkele jaren ernstig ziek is. Mijn vader neemt voornamelijk de praktische zaken voor zijn rekening (zoals bijvoorbeeld de boodschappen doen); het zorg- en humane aspect neem ik voor mijn rekening. Toen ik solliciteerde voor de job die ik nu uitoefen, heb ik het gehad over het feit dat ik voor mijn moeder zorgde. Er werd interesse getoond en doorgevraagd naar mijn situatie, maar dit op een zeer respectvolle manier. Ik voelde dat ik niets in detail hoefde te vertellen wanneer ik dit niet wilde. Ook nu voel ik dat er respect is voor mijn zorgsituatie. Ik heb het gevoel dat ik naar mijn collega’s toe kan ventileren, en ook mijn leidinggevenden tonen begrip. Ik kan mijn uren flexibel regelen en voor dringende zaken is er altijd een oplossing mogelijk. Ik kan steeds bij mijn leidinggevenden terecht met allerlei zaken. Alles is bespreekbaar. Uiteraard wordt er verwacht dat mijn werk gedaan is en dat ik op drukke momenten aanwezig ben op het werk. Dat vind ik ook niet meer dan normaal. Voorlopig lukt het zoals het nu geregeld is, al is het niet altijd gemakkelijk. Op piekmomenten wordt het mij wel eens teveel. Ik moet er voor iedereen zijn, maar heb soms het gevoel er niet meer voor mezelf te kunnen zijn, terwijl ik dat ook wel erg belangrijk vind. De cultuur die er binnen onze organisatie heerst, maakt voor mij wel veel goed."
Anoniem
"Ik ben blijkbaar – zonder dat ik het wist – al een hele tijd mantelzorger. Ik zorg al een aantal jaar voor mijn man die ziek geworden is. Ik heb er nooit aan gedacht dat ik aan mantelzorg deed. Het leek me zo vanzelfsprekend. Omdat ik ook twee kleine kinderen heb, besloot ik, toen mijn man ernstig ziek werd, om deeltijds te gaan werken. Daarna heb ik een heel jaar loopbaanonderbreking genomen. Ik wist eigenlijk niet wat het meest aangewezen was om in mijn situatie op te nemen. Ik heb daar heel weinig informatie over gehad, dus heb ik gewoon één volledig jaar opgenomen. Van het werk, de mutualiteit of de gemeente had ik toch graag wat meer informatie gekregen. Ik weet eigenlijk nog altijd niet waar ik me moet informeren over dergelijke zaken. Op mijn werk wilde ik het er ook zo weinig mogelijk over hebben. Ik wist niet goed of ze er begrip voor zouden hebben, vandaar dat ik alles zoveel mogelijk zelf uitgezocht heb. Ik probeerde de zorg te regelen rond het werk en de situatie privé te houden. Toen ik na een jaar loopbaanonderbreking terug wilde komen, kon mijn wergever me eigenlijk geen zekerheid geven over waar ik terecht zou komen. Hij kon me niet zeggen of ik op dezelfde dienst, met dezelfde collega’s en volgens hetzelfde werkrooster kon werken. Dat vond ik heel erg moeilijk, want ik had helemaal geen zekerheid dat ik terug kon naar de job die ik jarenlang met veel plezier uitgeoefend had."
Dertiger uit de privésector
"Ik heb onlangs palliatief verlof opgenomen om voor mijn vader te zorgen. Ik heb alles zelf uitgezocht. Toen ik het aan mijn werkgever meldde dat ik verlof zou opnemen om voor mijn vader te zorgen, werd daar positief op gereageerd. Dat vond ik wel aangenaam. Ook mijn takenpakket werd tijdelijk aangepast."
Verpleegkundige
"Ik denk dat mantelzorg en alles wat ermee te maken heeft nog steeds een taboe is. Toen ik solliciteerde voor de job die ik nu uitoefen, heb ik mijn mantelzorgsituatie nooit ter sprake gebracht. Ik plan alles zoveel mogelijk op mijn vrije dagen. De zorg wordt aangepast aan mijn werk en niet omgekeerd. Op bepaalde momenten kom je dan wel in de problemen. Sommige afspraken bijvoorbeeld zijn heel moeilijk te verplaatsen, en dan is het niet evident om niets over de zorgsituatie te vertellen. Reacties als “Je moet je afspraken maar leggen op de momenten dat je niet moet werken” worden dan vaak geuit door collega’s. Die reacties zijn soms erg kwetsend. Dan begin ik natuurlijk niet over mijn mantelzorgsituatie, ik hou het voor mezelf. Tot nog toe had ik tegen niemand gezegd dat ik mantelzorger was, maar na het invullen van een enquête rond mantelzorg en werk [Organisatiescan, zie Tools] heb ik het aan mijn leidinggevende verteld. Zij is nu volledig op de hoogte van de situatie en dat vind ik wel fijn. Wat mij eigenlijk erg zou helpen, is dat ik bereikbaar zou kunnen zijn tijdens de werkuren. Het is ooit eens gebeurd dat ik in de pauze naar mijn gsm keek en 8 gemiste oproepen had. Ik wist meteen dat er iets aan de hand was en raakte in paniek. Het zou me een gerust gevoel geven als ik bereikbaar zou kunnen zijn voor acute zorgsituaties. Anderzijds wil ik ook geen privileges krijgen ten opzichte van andere collega’s. Ik wil behandeld worden zoals iedereen behandeld wordt."
Verpleegkundige
"Acht jaar geleden werd mijn man plotseling heel ziek. Ineens was werken niet zo evident meer, aangezien ik de zorg zo goed als alleen moest opnemen en dit alles in combinatie met een voltijdse job. Omdat het zo plots gebeurde, heb ik het onmiddellijk aangekaart bij mijn rechtstreeks leidinggevende. Ik voelde dat de combinatie van het zorgen en werken te veel voor me zou kunnen worden en ik wilde mijn werk goed blijven kunnen uitoefenen. Samen met mijn leidinggevende heb ik bekeken wat er aangepast kon worden. Ze stelde me gerust en vertelde dat we zeker een oplossing zouden vinden die zowel voor mij als voor de organisatie goed zou zijn. Ze stelde voor om mijn situatie ook aan de collega’s uit te leggen. Wanneer je in een mantelzorgsituatie terecht komt en je je job wil blijven uitvoeren, dan heb je de goodwill van je collega’s nodig. Het was onvermijdelijk dat zij bepaalde taken van me moesten overnemen. Bij ons ging dit heel goed, we hebben samen met het hele team gezocht naar oplossingen.
Daarnaast heb ik loopbaanvermindering gevraagd, en ik heb dit ook gekregen. Het is niet altijd evident om aanpassingen te vragen. Je inkomen speelt ook nog altijd een rol, de rekeningen moeten betaald blijven worden. In mijn situatie kon het niet echt anders. De zorg voor mijn man nam heel wat tijd in beslag. Ik was ook blij dat de directie me steunde en goed communiceerde over de implicaties die verbonden waren aan het nemen van loopbaanvermindering."
Verpleegkundige
"Ik zorg voor mijn partner maar omdat wij niet samenwonen of getrouwd zijn, is het moeilijk om erkenning of een gemeentelijke tegemoetkoming te krijgen. Dit zou echt moeten veranderen in het beleid van de overheid. Erkenning van mantelzorgers is belangrijk, ook wanneer wij zorgen voor iemand die niet verwant of inwonend is. Op de dienst zelf merkt ik wel een verschil met vroeger, nu dat mijn werkgever bewust omgaat met een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid: nu kan er meer van shift gewisseld worden en zijn mijn collega’s meer luisterend oor dan voordien. Ik ben tevreden dat ik mijn werk nu beter kan afstemmen op de mantelzorg en zou mijn werk niet willen opgeven. Het is immers echt een uitlaatklep en uiteraard ook een bron van financieel inkomen."
Personeelsmedewerker social profit
"Sinds mijn werkgever een mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid heeft, is het werk meer flexibel geworden. De gsm mag gebruikt worden en één van de mantelzorgers is 14 dagen kunnen thuisblijven omdat er vervanging gezocht werd. Er is meer open communicatie en we mogen rekenen op veel ondersteuning. Er bestaat nu ook de mogelijkheid om een warme maaltijd mee naar huis te nemen."
Anoniem
"Ik voel me steeds meer schuldig en ongelukkig, al weet ik voor mezelf dat mezelf zo wegcijferen voor mijn mama een zeer nobele daad is en uiteindelijk het mooiste is wat ik haar in haar droevig lot (Alzheimer) kan schenken. Zij die ook destijds ervoor gezorgd heeft dat ik universitaire studies kon doen. Als West-Vlaamse met het hart op de tong bespreek ik dit zeker bij mijn collega's en leidinggevende, maar daar stoot ik op steeds minder begrip en krijg ik reacties als ' je zult toch eens van je hart een steen moeten maken (= doe je mama in een rusthuis) of anders moet je maar full time thuisblijven'. Mijn werkgever wil met mijn zorgtaak wel eventjes rekening houden en als het niet te vaak is, maar meer niet. Want uiteindelijk als je moet samenwerken met collega's, ben je constant het 'obstakel'. Men zegt wel eens 'mantelzorg is zwaar', maar voor mij is de zorg voor mijn ondertussen zwaar dementerende mama helemaal niet zwaar (ze is superlief tegenover mij en enorm dankbaar), maar dit dagelijkse gevoel van een obstakel te zijn voor je collega's en chef maakt de mantelzorg zwaar, om niet te zeggen psychologisch ondraaglijk. Tijdens de vakanties ben ik 24u/24u 7d/7 mantelzorger en dit voelt aan als 'vakantie' voor mij, precies omdat dan die conflictsituatie met mijn werk wegvalt. Het is broodnodig werkgevers te sensibiliseren."